(၂၂)လအရြယ္ကေလးရဲ႕ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ျခင္း

သင္ဟာ “ဘာေၾကာင့္လဲ” ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို ၾကားဖူးေပမယ့္ သင့္ကေလးငယ္ကေတာ့ “အဲ့ဒါဘာလဲ”ဆိုတဲ့ စကားေတြကိုပဲ ေျပာပါလိမ့္မယ္။ သင့္ ၂၂ လ အရြယ္ကေလးငယ္ဟာ စာေၾကာင္းအျပည့္အစံု မေျပာႏိုင္ေသး ေလာက္ေပမယ့္ သူဟာ သင့္ကို သူ႕အား ကမာၻၾကီးအေၾကာင္းရွင္းျပခုိင္းဖို႔ ၾကိဳးစားပါလိမ့္မယ္။ စကားစေျပာၾကရမယ့္ အခ်ိန္က်ပါျပီ။

 ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မႈ

သင့္ကေလးငယ္ဟာ သူ႕လက္ေခ်ာင္းေလးေတြကို ကြ်မ္းကြ်မ္းက်င္က်င္ အသံုးျပဳျပီး ဘေလာ့ဂ္တံုးတာဝါ ေလးေတြ လုပ္တာ၊ ပလက္စတစ္ ပုတီးလံုးေလးေတြ သီတာ၊ ဒါမွမဟုတ္ ကတၳဴစကၠဴ ဒါမွမဟုတ္ဂြမ္းကတ္ကို အေေပါက္ေဖာက္ျပီး ဖိနပ္ၾကိဳးေတြနဲ႔ ယက္တာ ေတြ လုပ္ရတာ ႏွစ္ျခိဳက္ပါလိမ့္မယ္။ Silly Putty တုိ႔ ဂ်ံဳ ဒါမွမဟုတ္ရႊံ႕တို႔လို ပံုသြင္းလို႔ရတဲ့ ျဒပ္ေပါင္းေတြကို ထုရိုက္တာ၊ ဆိတ္တာေတြ ဟာ ကေလးေတြ အၾကိဳက္ဆံုး ကစားနည္းတစ္ခုျဖစ္ျပီး သူတို႔ရဲ႕ fine-motor skill ေတြေကာင္းေစတဲ့ လုပ္ငန္းေတြလည္းျဖစ္ပါတယ္။ လက္မ၊ လက္ေခ်ာင္း၊ လက္နဲ႔ လက္ေကာက္ဝတ္ လႈပ္ရွားတာေတြဟာ တျခားအေရးၾကီးတဲ့ ရုပ္ပိုင္းနဲ႔ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ကြ်မ္းက်င္တာေတြအတြက္ အေထာက္အပံ့ ေပးပါတယ္။ ဥပမာ ဘေလာ့ဂ္တံုးေတြနဲ႔ တာဝါေဆာက္တာမ်ိဳးပဲျဖစ္ပါတယ္။ သင့္ကေလးငယ္ဟာ ဒီ ဘေလာဂ့္တံုးေတြနဲ႔ ဘာလုပ္မယ္ ဘာေတြဖန္တီးမယ္ ဆိုတာ သိေနရပါမယ္။

သင့္ကေလးငယ္ဟာ ေခ်ာ္မလဲပဲ ေဘာလံုးကို ေရွ႕ကိုကန္ႏိုင္တဲ့ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာဖြံ႕ျဖိဳးတာေတြလည္းရွိေနပါျပီ။ အကယ္၍ သူဟာ ေျခေထာက္တစ္ဖက္အေပၚမွာ ဟန္ခ်က္ထိန္းတာေတြ ဆက္စပ္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ အခက္အခဲရွိေနရင္ သင္ဟာ ေဘာလံုးကန္တဲ့ဟန္ သရုပ္ျပေပးပါ။ ျပီးေတာ့ ေဘာလံုးကို သူ႕ေရွ႕ကို လွိမ့္ေပးျပီး ျပန္ကန္ခိုင္းၾကည့္ပါ။ သူဟာ သင့္ကို အတုယူေကာင္းယူပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ သူဟာ ေဘာလံုးကို ေျခေထာက္နဲ႔ ထိရံုသာ လုပ္ႏိုင္တယ္ဆိုရင္ သူ႔ကို “ကန္တာ ေတာ္တယ္ကြာ”လို႔ ေျပာျပီး ခ်က္ခ်င္းအားေပးတာေတြလုပ္သင့္ပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ သူဟာ သူ႕ေျခေထာက္ ကို ေဘာလံုးလာထိရင္ ျပန္လိမ့္သြားတာကို သိရွိလာျပီး ေနာက္မွာေတာ့ သူဟာ သူ႔ဖာသာ ေဘာလံုးကို ကန္ဖို႔ စတင္ ၾကိဳးစား ပါလိမ့္မယ္။

သင့္ကေလးငယ္ဟာ မတ္တပ္ရပ္ေနရာကေန သင့္ဆီကို  အေတာ္ေလး ေျပးလာတတ္ေနျပီျဖစ္ေပမယ့္ ေျပးေနရာကေန ရပ္တာ၊ ေထာင့္အေကြ႕လိုေနရာမ်ိဳးေတြမွာ အရွိန္ထိန္းေကြ႔တာမ်ိဳးေတြေတာ့ သိပ္မလုပ္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ သင့္ကေလးဟာ သူ အရွိန္ယူေျပးတတ္သလို အရွိန္ေလ်ာ့ခ်ဖို႔ လုပ္တတ္လာတဲ့ အထိ သင့္ကေလးငယ္မွာ ထိခိုက္ရွနာေတြ ရတတ္ ႏိုင္ေၾကာင္း ထင္မွတ္ထားပါ။ ျခံေနာက္ေဖးဘက္ ဒါမွမဟုတ္ ပန္းျခံေတြလို ေနရာက်ယ္က်ယ္ေတြဟာ ကေလးေတြ အတြက္ ဘာကိုမွ ဂရုမစိုက္ပဲ ေကာင္းေကာင္းၾကီးေျပးႏိုင္တဲ့ ေနရာေတြျဖစ္ပါတယ္။

စကားသင္ယူတတ္ေျမာက္ႏိုင္စြမ္း

 စံနမူနာ ကေလးတစ္ေယာက္ဟာ စကားလုံုး ၂၀ ခန္႔ သိေနၾကျပီး ကေလးအမ်ားစုကေတာ့ သူတို႔ လိုခ်င္တာေတြေျပာဖို႔ ေမးျမန္းတာေတြလုပ္ဖို႔အတြက္ စကားေတြကို တစ္လံုးစ ႏွစ္လံုးစ ေပါင္းစပ္တတ္ေနၾကပါျပီ။ သင္ဟာ သင့္ကေလး စကားလံုးဘယ္ႏွစ္လံုးေျပာႏိုင္သလဲလို႔ မေရတြက္ခင္ သူဟာ လမ္းမွန္ေပၚမွာရွိေနရဲ႕လား ဆံုးျဖတ္ပါ။ ကေလးငယ္ေတြဟာ သူတို႔ေျပာႏိုင္တဲ့ စကားေတြထက္ ပိုနားလည္ႏိုင္ျပီး အဲ့ဒီ့လို နားလည္တာဟာ ဘာသာစကား သင္ယူတာရဲ႕ အရမ္းအေရးပါတဲ့ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ သူသိထားတဲ့ ေဝါဟာရေတြ ဟာ သင္ထင္ထားတာထက္ပိုပါတယ္။ သင္ေျပာတဲ့ ေလသံကို သင့္ကေလးက လိုက္ျပီး အတုယူကာ ေျပာေနေၾကာင္း ကို သင္သတိထားမိေကာင္းထားမိပါလိမ့္မယ္။ “အို ျမတ္စြာဘုရား”၊ ဒါမွမဟုတ္ “ရပ္လိုက္စမ္း”၊ ဒါမွမဟုတ္ “ေက်းဇူးတင္ပါတယ္” ဆိုတဲ့ စကားေတြကို သင္အားနဲ႔မာန္နဲ႔ ေျပာတဲ့အခါ သင့္ကေလးကလည္း သင္ေျပာတဲ့အတိုင္းေနာက္ကလိုက္ေျပာပါလိမ့္မယ္။

သင္ဟာ သင့္ကေလးငယ္ ဒါမွမဟုတ္ အရုပ္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းေတြကို ေထာက္ျပျပီး အဲ့ဒါေတြက ဘာေတြလဲလို႔ သူ႕ကိုေမးတဲ့အခါ သူဟာ ငါးလံုး ဒါမွမဟုတ္ငါးလံုးထက္ပိုျပီး ေျပာႏိုင္သင့္ပါတယ္။ အကယ္၍ “သားသား ေျခေထာက္ကဘယ္မွာလဲ” ဒါမွမဟုတ္ “သားသား နားရြက္ေတြ ဘယ္မွာလဲ” လို ေမးတဲ့အခါ သူဟာ မွန္ကန္တဲ့ ေနရာေတြကို ညႊန္ျပႏိုင္သင့္ပါတယ္။ သူဟာ သင္နဲ႔အတူ ကေလးသီခ်င္းေတြကို လိုက္ဆိုရတာ သေဘာက်ပါတယ္။ သူဟာ စာလံုးကို မေျပာႏိုင္ရင္ေတာင္မွ သီခ်င္းတခ်ိဳ႕ကို ထပ္ဆိုျပီး သံစဥ္အလိုက္ကိုပါ ဆက္ဆိုဖို႔ ၾကိဳးစား အားထုတ္ပါလိမ့္မယ္။

လူမႈေရး-စိတ္ခံစားမႈဆိုင္ရာ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မႈ

အခုအခ်ိန္မွာ သင့္ကေလးဟာ စကားလံုးေတြေရာ ေျခဟန္လက္ဟန္ေတြပါ အသံုးျပဳျပီး ဆက္သြယ္ႏိုင္ေနပါျပီ။ သင့္ကေလးဟာ သူေဌးဂိုက္ဖမ္းလာလိမ့္မယ္လို႔ သင္ေတြးထားပါ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ သူရဲ႕ ဆက္သြယ္ေျပာဆို ႏိုင္စြမ္းေတြဟာ သူ႔ပတ္ဝန္းက်င္ကလူေတြကို ဘယ္လိုသက္ေရာက္တာရွိလဲဆိုတာကို စမ္းသပ္ေနပါလိမ့္မယ္။ သင္ဟာ သူ႔အၾကိဳက္ဆံုးသီခ်င္းကို ဆိုတဲ့အခါ “မဆိုနဲ႔” လို႔ သူေအာ္ေကာင္းေအာ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါဟာ သင့္ကို သီခ်င္းဆိုတာကို တကယ္တမ္း ရပ္ေစလိုလို႔ေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ သူ ခုိင္းတာေတြကို သင္ဘယ္လိုျပန္တုန္႔ျပန္သလဲဆိုတာ စိတ္ဝင္စားလို႔သာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ကစားစရာတစ္ခုခုနဲ႔ ကစားေနတုန္း “ကူပါ” လို႔ေျပာတဲ့အခါ ဖြံ႕ျဖိဳးမွုဆိုင္ရာ ၾကီးထြားတဲ့ ေျခလွမ္းၾကီးတစ္ခုကို သင္ေတြ႕ရွိလိုက္ရတာပဲျဖစ္ပါတယ္။

သူ မကိုင္တြယ္ႏိုင္တဲ့ ကစားစရာတစ္ခုကို အေဝးကို လႊတ္ပစ္လိုက္မယ့္ အစား သူဟာ အခုေတာ့ ဘယ္လိုလုပ္ရမယ္ဆိုတာ ကူညီဖို႔အတြက္ ေမးလာတာျဖစ္ပါတယ္။ “ၾကည့္” ဆိုတဲ႔ စကားကလည္း သူ မၾကာမၾကာေျပာတတ္တဲ့ အမိန္႔ေပးသံျဖစ္ပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဒီလိုေျပာတာဟာ သင့္ရဲ႕ အသိအမွတ္ျပဳတာကို လိုအပ္တဲ့ ျပယုဒ္တစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ သင့္ကို စကားလံုး စပ္တာ၊ သူ႕ရဲ႕ ဘေလာ့ဂ္တံုး တာဝါေတြ ဒါမွမဟုတ္ သူ ေျခအိတ္ဝတ္တာ မ်ိဳးေတြကို သင္ ခ်ီးက်ဴးေစခ်င္တာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ သူရဲ႕ လုပ္ကိုင္ေအာင္ျမင္တာေတြကို သင္ဟာ ခ်ီးက်ဴးေပးရင္ သူ႕ကို ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ယံုၾကည္တာေတြျဖစ္ေစျပီး တခ်ိဳ႕အရာ အသစ္ေတြကို သူ႕ဟာသူ ေအာင္ျမင္ေအာင္ ၾကိဳးစားလုပ္ကိုင္ႏိုင္လာပါလိမ့္မယ္။

---

---