(၁၉) လအရြယ္ကေလးရဲ႕ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ျခင္း

 ကေလးငယ္ေတြဟာ နည္းလမ္းအသစ္နဲ႔ ကမာၻၾကီးကို ေလ့လာစူးစမ္းၾကပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ကို နည္းလမ္းအသစ္ေတြနဲ႕ ေရြ႕လ်ားေနစဥ္မွာ သူတို႔ ပတ္ဝန္းက်င္ ကမာၻၾကီးကိုလည္း စူးစူးစိုက္စိုက္ကို သတိထားမိ ၾကပါတယ္။ ဒီအသက္အရြယ္မွာ ကေလးငယ္ဟာ တစ္မိနစ္ေလာက္ ေပ်ာ္ေနတတ္ျပီး ခဏမွာ ေဒါသ အရမ္းၾကီး ေနတာမ်ိဳးေတြဟာ လံုးဝ ပံုမွန္ပါပဲ။ ဒီျပင္းထန္တဲ့ စိတ္ခံစားခ်က္ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ စိတ္ခံစားခ်က္ကို ထိန္းညွိဖို႔ သင္ယူ ေနရာကေန ေပၚထြက္လာတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့လို စိတ္ခံစားခ်က္ေတြဟာ အရြယ္ေရာက္ျပီး သူေတြအတြက္ေတာင္ ခက္ခဲတဲ့ တာဝန္တစ္ခုျဖစ္တယ္။

လႈပ္ရွားႏိုင္မႈစြမ္းရည္

အသက္ ၁၉ လ ဝန္းက်င္မွာ ကေလးအမ်ားစု လုပ္ၾကတဲ့ ၾကီးၾကီးမားမားမွတ္တိုင္တစ္ခုကေတာ့ ေရပံုးလိုမ်ိဳး ထည့္စရာ တစ္ခုကို လက္တစ္ဖက္နဲ႔ကိုင္ ေနာက္လက္တစ္ဖက္နဲ႔ သစ္သားတံုးလိုမ်ိဳး ပစၥည္းေသးေသးေလး ေတြထည့္ျပီး သြန္ခ်ပစ္တာပါ။ ကေလးဟာ ဆုပ္ကိုင္တာနဲ႔ ေျဖေလွ်ာ့ ႏိုင္စြမ္းေတြကို လက္ေတြ႕လုပ္ေဆာင္ေနခဲ့ျပီး ေနာက္ဆံုးမွာ ေတာ့ သူဟာ ဒီအဆင့္သံုးဆင့္ကို ကြ်မ္းက်င္ေနပါျပီ။ ကေလးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ဘေလာက္တံုးေလးေတြနဲ႔ ေဆာ့ရတာကို သေဘာက်ၾကျပီး အထူးသျဖင့္ အခုလို သူတို႔လက္ေတြကို ကြ်မ္းကြ်မ္းက်င္က်င္ အသံုးျပဳႏိုင္ေနတဲ့ အခုလို အခ်ိန္မွာ ဘေလာ့က္တံုးေတြကို တစ္ခုခ်င္း အေပၚကေနဆင့္တတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘေလာ့က္တံုးေတြကို ထည့္စရာ ထဲကေန သြန္ခ်တာ၊ သူတို႔အားလံုးကို ရိုက္ခ်တာေတြဟာ ကေလးအတြက္ ေပ်ာ္စရာအေကာင္းဆံုးေတြပါ။

သူ႔အတြက္ beanbag toss တစ္ခုလုပ္ေပးပါ။ ေျခအိပ္ေဟာင္း တခ်ိဳ႕ထဲကို မခ်က္ရေသးတဲ့ ပဲေစ့ေတြထည့္ျပီး ေျခအိတ္ အဆံုးပိုင္းကို ဖဲၾကိဳးနဲ႔ ခ်ည္ထားပါ။ ျပီးေတာ့ သင့္ကေလးကို ပစ္ခိုင္းပါ။ ကတ္ထူစကၠဴမွာ အေပါက္ေဖာက္ျပီး ပစ္မွတ္တစ္ခု လုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ကေလးရဲ႕ အင္အားနဲ႔ စိတ္အားထက္သန္တာအေပၚမူတည္ျပီး ဒီလိုလုပ္တာဟာ အပို လုပ္ေဆာင္စရာ တစ္ခုပါ။

ဒီအဆင့္မွာ ကေလးေတြဟာ ေဘာလံုးေတြ၊ ပေဟဠိေတြ၊ ကားေတြ၊ တိရစာၦန္ေတြ၊ တူရိယာ ပစၥည္းေတြနဲ႔ စတင္ ထိေတြ႕ရပါမယ္။ အရုပ္ေတြကို တြန္းတာ၊ဆြဲတာ (ဥပမာ ေပါက္ေပါက္ဆုပ္ ေဖာက္စက္ ဒါမွမဟုတ္ ဖုန္စုတ္စက္လိုမ်ိဳး ဟန္ေဆာင္တာေတြဟာ ကေလးကို အရမ္းသေဘာက်ေစပါတယ္။ သင့္ဟာ အသက္ပိုၾကီးတဲ့ ကေလးေတြအတြက္ ထုတ္ထားတဲ့ အရုပ္ေတြကို မွားယြင္းျပီး ဝယ္မိႏိုင္ပါတယ္။ သင့္ကေလးအတြက္ အရုပ္ေတြ ေရြးခ်ယ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ အသက္ သတ္မွတ္ အၾကံျပဳထားတာေတြကို သတိျပဳပါ။ ကိစၥအမ်ားစုမွာေတာ့ အဲ့ဒီအၾကံျပဳခ်က္ေတြဟာ အႏၱရာယ္မျဖစ္ေစဖို႔ရယ္ ဖြံျဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ အခ်က္ေတြေၾကာင့္ပါ။

စကား သင္ယူတတ္ေျမာက္ႏိုင္စြမ္းရည္

ကေလးတစ္ေယာက္ေျပာႏိုင္တဲ့ ေဝါဟာရေတြမွာ စကားလံုး ၁၀ လံုးကေန အလံုး ၅၀ ေလာက္ထိ ပါဝင္ပါတယ္။ ကေလးငယ္ဟာ ႏွစ္လံုးထက္ပိုတဲ့ စကားလံုးေတြကို ဆက္ႏိုင္ၾကျပီး ျပဳလုပ္တဲ့ စကားလံုးေတြကို စတင္အသံုးျပဳလာၾကပါျပီ။ “သြား” နဲ႔ “ခုန္” ဆိုတဲ့ ၾကိယာေတြဟာ အမ်ားဆံုးျဖစ္ျပီး အဲ့ဒီစကားလံုးေတြကို သူ႔နာမည္နဲ႔ (ဒါမွမဟုတ္နာမ္စား) နဲ႔ စပ္ျပီး ”သားသားလာ” ဆိုလိုတာကေတာ့ “သားသားနဲ႔ လိုက္ခဲ့” ဆိုတာမ်ိဳးပဲျဖစ္ပါတယ္။ (သူဟာ စကားစပ္ေတြကို အသံုးျပဳလာႏိုင္ဖို႔ လ အနည္းငယ္ၾကာပါလိမ့္ဦးမယ္) ၁၉လအရြယ္ကေလးေတြဟာ “အေပၚ”၊ “ေအာက္”၊ “အျပင္”၊ “အထဲ” စတဲ့ ဦးတည္ရာျပတဲ့ စကားလံုးေတြကိုလည္း ကြ်မ္းက်င္ေနပါျပီ။

ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မႈ

ဒီလမွာေတာ့ သင့္ကေလးငယ္ဟာ တစ္ေနရာကေန တစ္ေနရာ သြားႏိုင္စြမ္းကို ဆက္လက္ စမ္းသပ္ေနတာကို သင္ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ေနာက္ျပန္လမ္းေလွ်ာက္တာ၊ ေဘးတိုက္ လမ္းေလွ်ာက္တာ၊ ေလွကား အေပၚေအာက္ သြားတာေတြကို ႏွစ္ၿခိဳက္ေနတတ္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ သူဟာ ေျပးခ်င္ပါလိမ့္မယ္ ဒါမွမဟုတ္အနည္းဆံုးေတာ့ ေျပးဖို႔ၾကိဳးစားပါလိမ့္မယ္။ သူဟာ ေအးေအးေဆးေဆးေျပးတာထက္ စူးစမ္းျပီး ဒုန္းစိုင္းေျပးပါလိမ့္မယ္။ အဲ့ဒါဟာ ပံုမွန္ပါပဲ။ သူဟာ ခဏခဏ ေခ်ာ္လဲတာကို သင္ေတြ႕ျမင္ရမွာျဖစ္ျပီး အေရးၾကီးတဲ့အခ်က္ကေတာ့ သူ႔အတြက္ အႏၱရာယ္ကင္းကင္း ေျပးႏိုင္ဖို႔ ေနရာေတြ လုပ္ေပးတာပါပဲ။ သူဟာ သူ႔ကိုယ္သူ ေကာင္းေကာင္းမထိန္းႏိုင္ေသးဘူးဆိုရင္ ေကာ္ဖီစားပြဲေတြ မီးလင္းဖိုေတြရဲ႕ ေထာင့္စြန္းေတြကို ေဖာ့အုပ္ေပးထားပါ။ သင့္ကေလးငယ္ဟာ အကြာအေဝးေတြကို မသိေသးတာ ျပီးေတာ့ သူလိုအပ္ရင္ လုိအပ္သလို ေျပးရာကေန တန္းမရပ္ႏိုင္တာေတြကို သင္သတိရပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေလွကားထိပ္နဲ႕ ေအာက္ေျခမွာရွိတဲ့ ဂိတ္ေတြက သူ႕ကို ျပဳတ္က်မယ့္ အႏၱရာယ္ကေန ကာကြယ္ေပးပါလိမ့္မယ္။

လူမႈေရး-စိတ္ခံစားမႈဆိုင္ရာ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မႈ

သင့္ကေလးဟာ သင္လုပ္သမွ်ကို (အထူးသျဖင့္ အေရးၾကီးတယ္ထင္ရတဲ့ အရာေတြကို) စိတ္ဝင္စားေလ့ရွိျပီး လိုက္လံ အတုယူကာ ေလ့လာတတ္ေျမာက္ေၾကာင္းကို သင္ေတြ႕ရွိထားျပီးျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ သင့္ကို ကားကူေဆးတာမ်ိဳး ပန္းကန္ကူေဆးတာမ်ိဳး အဝတ္ေတြ ကူေခါက္ေပးတာမ်ိဳး အစရွိတာေတြ ကူလုပ္ေပးဖို႔ ၾကိဳးစားပါလိမ့္မယ္။ သင္သိတဲ့ အတိုင္းပဲ သူ႕ကူညီခ်င္တဲ့ ဆႏၵဟာ သူလုပ္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ စြမ္းရည္ထက္ ပိုၾကီးမားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သင္ဟာ သူ႔ အကူအညီမလိုဘူးလို႔ ျငင္းဆိုတိုင္း သူက “သားသားလုပ္ခ်င္တယ္” ဆိုျပီး ပိုလုပ္ခ်င္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ သူ႔ကို ဟန္ေဆာင္ျပီးလုပ္ခိုင္းဖို႔ နည္းလမ္းေတြ ရွာေဖြရတာဟာ သင့္အတြက္ စိန္ေခၚတာတစ္ရပ္ပါ။ ကေလးငယ္ေတြဟာ ေဆာ့ကစားတာနဲ႔ အလုပ္လုပ္တာရဲ႕ ျခားနားခ်က္ကို မသိပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ သူဟာ သင့္ကို ကူညီလုပ္ကိုင္ေပးဖို႔ စိတ္အားထက္သန္ေနရင္ သူ႔ကို သင့္အား ကူညီဖို႔ အားေပးပါ။

---

---